Zanimljivost dana: Kako je Harley Davidson osnovao komercijalni program

Čuveni proizvođač motocikala Harley Davidson je poznat u istoriji po velikim i moćnim kruzerima koji su popularni među policijom, buntovnicima i “Anđelima pakla“. Međutim, kao i svaki drugi proizvođač tako je i firma iz Milvokija često morala da promeni svoj način poslovanja da bi opstala na tržištu. Ovo su neki od njegovih proizvoda s kojima javnost možda i nije upoznata.

Do ranih 1900-ih godina motocikl se pokazao kao veoma pozudano i pristupačno prevodno sredstvo. Harley Davidson je osnovan 1903. godine u američkoj saveznoj državi Viskonsin i brzo je shvatio da ne može da cilja samo na individualne kupce. U moru rivala sa sličnom strategijom postalo je jasno da je potrebno osnovati i snažan komercijalni program za sve one kojima je motocikl potreban za posao.

Već 1908. godine Harley Davidson dobija posebnu narudžbu za policijske svrhe grada Detroita, ali iste godine Ford je debitovao jeftini Model T. Kao što se očekivalo, automobili su pružali značajno više prostora i samim tim bili popularnija kupovina, pa se proizvođač bacio na planiranje novih proizvoda gde bi motocikl pružao prednost nad automobilom.

Prvi takav model je nosio oznaku “Motorcycle Truck“ ili u bukvalnom prevodu “motociklistički kamion“. Reč je trotočkašu koji je jedan od njih smestio nazad, a preostala dva napred. Između prednjih točkova se nalazila poveća kutija koja je mogla da ponese terete težine do 270 kilograma.

Motorcycle Truck je pokretao provereni “V-Twin“ agregat zapremine 880 kubnih centimetara sa sedam konjskih snaga, što mu je omogućilo maksimalnu brzinu od oko 100 km/h. Među najvećim mušterijama je bila zvanična poštarska služba (USPS – United States Postal Service) kojima se motocikl dopao zbog lakšeg probijanja na neasfaltiranim putevima, ali Motorcycle Truck nije uspeo u svom originalnom, izvornom planu koji je ciljao na privlačenje vlasnike manjih biznisa. Iz tog razloga, proizvodnja je trajala svega tri godine (1912.-1915.).

Naučivši od iskustva sa prethodnikom, Harley Davidson je odlučio da razvije motocikl specijalno za poštare pod oznakom “Package Truck“ (Paketni kamion). On se pokazao izuzetno laganim za upotrebu i održavanje, a odlikovao ga je manji “paket“ sa jednim točkom koji se lako postavljao i skidao. Proizvođač je posebno reklamirao ovaj podatak uz priču da Package Truck može da predstavlja najbolje od oba sveta, zavisno od potreba vlasnika.

Ovaj dodatak je bio relativno jeftin i koštao je samo 72 američka dolara (oko 1.820 dolara prema današnjoj vrednosti novca), a vlasnik je direktno iz fabrike mogao da naruči i posebne grafike za reklamiranje. Proizvodnja će trajati od 1914. do 1957. godine.

I za kraj smo ostavili možda najpoznatiji Harley Davidson iz sektora komercijalnih proizvoda, a to je sigurno “Servi-Car“ (Servisni Automobil). On je imao jedan točak napred i dva pozadi, a kutija se nalazila direktno iza vozača. Ono šta je proslavilo ovaj motocikl je njegova mehanika, pa ga je pokretao legendarni W-Series agregat zapremine 743 kubnih centimetara sa (američkih) 18,5 “konja“.

To je omogućavalo maksimalnu brzinu od 110 km/h, a koliko se ovaj motor pokazao kvalitetnim možda najbolje pokazuje podatak da je korišćen i u vojnim verzijama tokom Drugog svetskog rata. Servi-Car se takođe ispostavio popularnim među vlasnicima manjih biznisa, pre svega zbog lakog probijanja kroz teške terene, niskih troškova održavanja i pristupačne cene.

Neke verzije su čak pružale i posebu šipku za šlepovanje, pa će proizvodnja trajati od 1932. do 1973. godine. Ovaj model je možda najzaslužniji zašto je Harley Davidson preživeo takozvanu “Veliku depresiju“ i nije bankrotirao kao neki rivali.

U popularnoj seriji “Harley and the Davidsons“, Servi-Car je prikazan kao proizvod koji je kompanija iz Milvokija razvila za Ford, ali to nije istina. Iako su neki saloni američkog giganta koristili motocikle Harley Davidsona da pripomognu mušterijama u kvaru, Servi-Car nije imao ništa bližu konekciju sa Fordom nego sa ostalim proizvođačima.

Zoran Tomasović

(403)