Kina započela izgradnju nuklearnog nosača aviona?

Kina je u velikom brodogradilištu na severoistoku zemlje, možda započela izradu svog prvog nosača aviona s nuklearnim pogonom, navodi se u analizi satelitskih snimaka do kojih je došao jedan japanski think tank. Ova saznanja otvaraju nova pitanja o dugoročnim pomorskim ambicijama Pekinga u Pacifiku.

Prema podacima Nacionalnog instituta za osnovna istraživanja politike (NIPPR), satelitski snimci brodogradilišta u Dalijanu, u provinciji Liaoning, ukazuju na to da su možda u toku radovi na prvom kineskom nosaču aviona na nuklearni pogon koji bi bio izrađen u domaćoj režiji. Institut, na čijem je čelu Jošiko Sakurai, navodi da se na snimcima vide elementi karakteristični za izgradnju nuklearnih nosača, koji nisu bili prisutni tokom gradnje ranijih kineskih nosača sa konvencionalnim pogonom.

Kako prenose japanski mediji, lokacija izgradnje pripada kompaniji Dalian Shipbuilding Industry Co., Ltd., istom brodogradilištu u kojem je sklopljen Šandong, prvi kineski nosač aviona domaće proizvodnje. Analitičari su od februara primetili postavljanje kobilnih blokova, velikih drvenih oslonaca koji se koriste tokom gradnje brodova, u dužini većoj od 270 metara, što ukazuje na pripreme za plovilo veličine nosača aviona.

Na satelitskim snimcima od 10. novembra vidi se delimično sastavljen trup dug oko 150 metara i širok približno 43 metra unutar doka. U samoj strukturi uočavaju se dva pravougaona okvira dimenzija oko 16 puta 14 metara. Prema izveštaju, slične strukture nisu primećene tokom izgradnje nosača Šandong sa konvencionalnim pogonom, niti trećeg kineskog nosača, Fuđijana.

Istraživači NIPPR-a uporedili su snimke iz Dalijana sa satelitskim fotografijama brodogradilišta Newport News Shipbuilding u američkoj saveznoj državi Virdžiniji, gde se grade nuklearni nosači aviona američke mornarice. Na tim snimcima nosači na nuklearni pogon u izgradnji dosledno prikazuju dva okvira sličnih dimenzija, oko 16 puta 13 metara, postavljena na mestu gde se ugrađuju zaštitne posude nuklearnih reaktora.

Maki Nakagava, istraživačica u NIPPR-u, istakla je da je sličnost upadljiva. „Veličina i oblik okvira potvrđenih na snimcima iz brodogradilišta u Dalijanu veoma liče na one koji se vide na nosačima aviona na nuklearni pogon u izgradnji u SAD i smatra se da predstavljaju okvire za zaštitne posude reaktora“, rekla je Nakagava. „Kineska vojska bi početkom 2030-ih mogla da raspolaže nosačem aviona sa sposobnostima uporedivim sa američkim nosačima“.

Japansko Ministarstvo odbrane ranije je saopštilo da „postoje indikacije da plan za izgradnju nosača aviona na nuklearni pogon postoji“, ali institut sada tvrdi da je pribavio satelitske snimke koji bi mogli da posluže kao dokaz u prilog toj proceni.

Istovremeno, u toku je proširenje infrastrukture u bazi kineske mornarice u Ćingdauu, u provinciji Šandong, koja trenutno služi kao matična luka nosača Liaoning. Prema analizi, u bazi se odvijaju građevinski radovi, uključujući proširenje pristaništa i izgradnju postrojenja za demagnetizaciju, namenjenih smanjenju magnetnog potpisa brodova. U blizini je izgrađen i novi pomorski aerodrom sa objektima za obuku sletanja na nosače i hangarima za borbene avione.

Institut ocenjuje da su ovi potezi verovatno pripreme za raspoređivanje četvrtog nosača aviona. Ukoliko Ćingdao postane njegova matična luka, kineske operacije nosača aviona kroz Istočno kinesko more mogle bi da se intenziviraju, šireći se od takozvanog prvog ostrvskog lanca ka drugom ostrvskom lancu u zapadnom Pacifiku.

Kina je poslednjih godina sve češće sprovodila pomorske vežbe izvan prvog ostrvskog lanca, uključujući operacije u širem Pacifiku. Nosač aviona na nuklearni pogon, opremljen katapultnim sistemima za lansiranje letelica, mogao bi da ostane na moru znatno duže nego nosači sa konvencionalnim pogonom poput Fuđijana, čime bi se proširio operativni domet kineske mornarice.

Nakagava je istakla da, iako kineske snage nosača aviona trenutno i dalje zaostaju za američkom mornaricom, uvođenje četvrtog nosača može promeniti regionalnu dinamiku. „U ovom trenutku, sposobnosti kineskih nosača aviona inferiorne su u odnosu na američku vojsku“, rekla je ona.

„Međutim, kada četvrti nosač stupi u službu, Kina bi mogla dodatno da pojača svoje aktivnosti oko Japana, što bi zahtevalo stalno praćenje i prikupljanje obaveštajnih podataka od strane japanskih Snaga samoodbrane i američkih snaga, kao i odgovarajuću reakciju Japana“.

AutoRepublika

(43)