Zanimljivost dana: Originalni Ford Mustang Shelby GT500 je dizajnirao imigrant iz Severne Koreje
Većini nas ime Džon Čan ne znači mnogo, ali njegovo delo smo svi videli barem jednom u životu. Ovaj legendarni dizajner ne samo što je uspeo da preživi rat koji će podeliti dve Koreje, već je kasnije započeo novi život u Sjedinjenim Američkim Državama i dizajnirao automobil koji svi znamo – Ford Mustang Shelby GT500 iz 1967. godine.
Čan je rođen 1928. godine u današnjoj Severnoj Koreji, koja se u tom periodu nalazila pod okupacijom Japana. Do kraja Drugog svetskog rata država je podeljena na dve republike, a Čanov otac ga šalje da živi sa ujakom u Južnoj Koreji da bi stekao bolje uslove za život.
Tokom rata između dve republike Čan se borio na strani Južne Koreje, a 1951. godine je poslednji put posetio lokaciju gde je rođen. Šest godina kasnije je imigrirao u Ameriku i skrasio se u gradu Sakramento (savezna država Kalifornija). Tu je upisao fakultet danas poznat kao ArtCentar, koji je tokom godina iškolovao neke od najpoznatijih svetskih dizajnera kao što su Džej Mejs, Leri Šinoda, Piter Brok i Čip Fus.
Tokom dana Čan bi studirao sa smerom dizajnera da bi popodne radio kao mehaničar za International Harvest i General Motorsu. Kada ja diplomirao postao je prvi student iz Koreje koji je završio ovaj ugledan fakultet.
Međutim, do tada Čan je već bio u srednjim tridesetim godinama i nijedan od većih proizvođača nije želeo da mu pruži posao. Nakon propalih pregovara sa General Motorsom, Fordom i Chryslerom, Čan upoznaje čoveka po imenu Fred Gudel. On je bio glavni inženjer u Shelby American i pokazao je interesovanje za talentovanog dizajnera.
U hangaru nekadašnjeg aerodroma u Los Anđelesu, gde se nalazilo sedište kompanije, Čan je počeo sa crtežima onoga šta će postati novi Shelby GT500. Nakon što se 1965.-1966. trkački model pokazao uspehom, Ford je želeo i civilizovaniju verziju čime je nastao GT500.
Kerol Šelbi bi često navratio i pogledao skice, koje su ako ništa drugo veoma inspirisale serijski model. To se posebno odnosi na zadnje svetlosne grupe, bočne otvore i sada legendarnu oznaku koja je postala jedan od najprepoznatljivijih predmeta u automobilskoj industriji.
Saradnja Shelbyja sa Fordom je stopirana posle 1970. godine, pa je Čan našao novi posao u Chrysleru, gde je bio jedan od dizajnera novog Dodge Challengera. Kasnije je radio i za Hyundai i Bradley, a tokom poslednjih tridesetak godina života je vodio porodični restoran. Preminuo je 2013. godine kao 84-godišnjak.
Iako se Shelby GT500 smatra jednom od najvećih ikona američke automobilske industrije, malo je onih koji znaju da je imigrant iz Severne Koreje, koji gotovo da nije ni pričao engleski jezik kada je došao u Ameriku, zaslužan za njegov stil. A onda gledajući situaciju da je Amerika “obećana zemlja“, možda cela priča i ima perfektnog smisla …
Zoran Tomasović
(623)
