Borba za čistiji vazduh u Velikoj Britaniji

Highways England (Autoputevi Engleske) je oformljen u aprilu 2015. godine sa ciljem pripreme programa za ulaganja u puteve čija bi primena omogućila smanjenje štetnih emisija.

Za sprovođenje Strategije ulaganja u puteve, vlada Velike Britanije je opredelila iznos od 100 miliona funti, kao deo ukupno budžetiranih sredstava za slične namene u iznosu od zapanjujućih 2,7 milijardi funti. Sprovođenje ove Strategije bi trebalo da poboljša kvalitet vazduha na, i oko same putne infrastrukture, do 2021. godine. Dokument obuhvata pristup problemu i definiše aktivnosti usmerene ka realizaciji ciljeva. Sve snage bi trebalo da budu usmerene ka tome da se iznađu, istraže i primene sva znanja koja bi mogla da doprinesu poboljšanju kvaltieta vazduha, sa naglaskom na zone u okolini glavnih putnih pravaca.

Kao glavni krivac za visoke nivoe zagađenja vazduhe, u ugroženim regijama, navode se jedinjenje azotnih oksida, kao direktna posledica korišćenja velikog broja dizel vozila. Prema istraživanjima koja su sprovedena, teška teretna, komercijalna vozila su u aktivnoj upotrebi u periodu od 7 godina, dok je kod putničkih vozila, prosečni period upotrebe oko 15 godina. Ovo uslovljava, još uvek, veliki broj dizel vozila starije tehnologije, a koja su u aktivnoj upotrebi. Dizel vozila, svih kategorija i starosti uzrokuju čak 77% ukupnog zagađenja azotnim oksidima u tim regijama, i to je rezultat koji nužno mora da se popravi vrlo brzo.

Kao što je poznato, vlada Velike Britanije je zabranila prodaju konvencionalnih motora sa unutrašnjim sagorevanje od 2040, dok se do 2050. godine planira da na putevima više ne bude nijedno vozilo sa emisijom većom od nulte. Trenutna prodaja vozila se vrlo niskom emisijom štetnih gasova u Velikoj Britaniji je 1,5% (hibridi, plug-in hibridi i čisto elektro pokretana vozila).

Plan je da se u doglednoj budućnosti svi glavni putni pravci obezbede brzim punjačima, i to sa frekvencijom od maksimalno tridesetak kilometara između svakog ponaosob.

Posebno su interesantne inovativne metode i tehnologije čija primena j već počela. Naime, na delovima autoputa kroz Englesku, nanet je sloj, odnosno premaz koji bi za sebe trebao da veže, odnosno neutrališe emitovane azotne okside. Zatim, postavljena je barijera, visine 4 do 6 metara, obložena materijalom koji upija azotne okside. Rezultati ovih aktivnosti će biti praćeni i analizirani, pa su i buduće akcije uslovljene nalazima. U procesu razmatranja je i izgradnja nadstrešnica duž autoputeva, koja bi dodatno apsorbovala i onemogućila zagađenja vazduha.

U planu je postavljanje barijera visine tri metra, uz neizbežne apsorbujuće materijale.

Ovakve nadstrešnice, ili tuneli, kako ih mnogi nazivaju su oštro kritikovani, u prvom redu zbog ogromne koncentracije štetnih gasova u samim prolazima, čime se stvara ekstremno opasan ambijent za same vozače koji tuda prolaze.

Prethodnica Strategije ulaganja u puteve su bili pilot projekti, od kojih su neki još uvek u toku, a sami nalazi konkretnije oblikuju i dopunjuju buduće aktivnosti. Svi ovi pilot projekti se sprovede u tesnoj saradnji sa lokalnim samoupravama.

Sama Strategija ulaganja u puteve sadrži četiri tipa delovanja: aktivnosti na unapređenju kvaliteta vazduha; dizajniranje šema za sprečavanje daljih zagađenja; utemeljeno i jasno sagledavanje stanja duž celog autoputa; optimizacija celog saobraćajnog sistema duž puteva, sa ciljem postizanja što čistijeg vazduha.

(144)